Παχυσαρκία και μεταβολισμός

 Μεταβολισμός ονομάζεται το ισοζύγιο της ενέργειας που δέχεται και της ενέργειας που ξοδεύει το σώμα μας. Για να καταλάβουμε καλύτερα πως γίνεται αυτό, ας φανταστούμε ότι το σώμα μας, ο οργανισμός μας, είναι σαν ένα εργοστάσιο: όπως συμβαίνει σε κάθε εργοστάσιο, υπάρχει από τη μια η κεντρική διοίκηση που παίρνει τις αποφάσεις και από την άλλη οι εργάτες που δουλεύουν σε αυτό. Επίσης, χρειάζονται πρώτες ύλες και καύσιμα. Το δικό μας εργοστάσιο δεν έχει σαν στόχο να παράγει προϊόντα που πουλιούνται, αλλά υλικά που χρησιμοποιούνται απο το ίδιο το εργοστάσιο ώστε να μεγαλώσει και να επεκταθεί αυτό το ίδιο.

 Η κεντρική διοίκηση στην περίπτωση του σώματος μας ειναι ο εγκέφαλος. Αυτός αποφασίζει για οτιδήποτε γίνεται μέσα στο σώμα μας, είτε αυτό αφορά σε λειτουργίες που κάνουμε συνειδητά (όπως το να τρέξουμε η να πιάσουμε εναν κουραμπιέ και να τον βάλουμε στο στόμα μας...), είτε σε λειτουργίες που γίνονται χωρίς να το καταλαβαίνουμε, όπως το να αναπνέουμε και να χτυπάει η καρδιά μας. Ο εγκέφαλος δέχεται πληροφορίες από όλα τα όργανα, τις επεξεργάζεται, παίρνει αποφάσεις και δίνει εκτελεστικές εντολές στα όργανα για το τι να κάνουν. Όταν λοιπόν πεινάμε ο εγκέφαλος, δηλαδή η διοίκηση του εργοστασίου μας, ενημερώνεται μέσω συγκεκριμένων χημικών ουσιών (των ορμονών) και αποφασίζει ότι ήρθε η ώρα για φαΐ... Μόλις φάμε, τα διάφορα φαγητά διασπώνται μέσα στο στομάχι σε πολύ μικρά "κομματάκια", τόσο μικρά ώστε να μπορούν να μεταφερθούν μέσα στο αίμα. Η διάσπαση των φαγητών δίνει στον οργανισμό μας ενέργεια, όπως και τα καύσιμα στο εργοστάσιο... Τα μικρά αυτά κομματάκια διανέμονται στα διάφορα όργανα, όπως και οι πρώτες ύλες διανέμονται στους εργάτες για να μπορέσουν να δουλέψουν.

Διάφοροι τύποι του μορίου γλυκόζης

 Οι εργάτες μας κάνουν διαφορετικές δουλειές και χρειάζονται διάφορες πρώτες ύλες. Όταν λοιπόν τρώμε κρέας, αυτό διασπάται σε πρωτεΐνες, που τις χρειάζονται οι μύες για να μεγαλώσουν και να φουσκώσουν έτσι ώστε να μπορούμε να τρέχουμε, να παίζουμε, να σηκώνουμε αντικείμενα κλπ. Όταν τρώμε πατάτες, μακαρόνια και άλλα φαγητά πλούσια σε άμυλο, αυτά δίνουν στον οργανισμό μας γλυκόζη που χρησιμοποιείται από όλο το εργοστάσιο σαν πηγή ενέργειας. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να τονίσουμε ότι ο εγκέφαλος και η καρδιά έχουν ιδιαίτερη προτίμηση σ'αυτή την ουσία... Οι βιταμίνες που παίρνουμε από τα φρούτα και τα λαχανικά είναι για τα όργανά μας ότι και το λάδι για τις μηχανές του εργοστασίου: βοηθούν στην ομαλή λειτουργία τους.

 Τέλος, όπως και σε όλα τα εργοστάσια, υπάρχουν οι αποθήκες. Όταν οι εργάτες έχουν πολλή πρώτη ύλη δεν προλαβαίνουν να την χρησιμοποιήσουν και τη βάζουν στην αποθήκη για να την χρησιμοποιήσουν όταν θα υπάρχει ανάγκη και έλλειψη πρώτων υλών. Στον οργανισμό μας οι αντίστοιχες αποθήκες είναι το λίπος. Έτσι λοιπόν, όταν τρώμε πολύ φαγητό και δεν το ξοδεύουμε κάνοντας άσκηση, αυτό γίνεται λίπος, αποθηκεύεται δηλαδή μέχρι να έχουμε έλλειψη τροφής. Στη σύγχρονη δυτική κοινωνία όμως αυτό είναι σχετικά σπάνιο, και σε συνδυασμό με την έλλειψη άσκησης οδηγεί στην παχυσαρκία η οποία είναι πολύ επικίνδυνη γιατί μπορεί να προκαλέσει αιτία για πολλές σοβαρές ασθένειες, όπως ο διαβήτης, καρδιαγγειακές παθήσεις και στρες.

Λ. Κατσιμπάρδη

(πηγή http://www.openscience.gr)